Συχνά γονείς αλλά και απλοί ενήλικες έρχονται αντιμέτωποι με τη ερώτηση τι πραγματικά είναι η λογοθεραπεία. Συχνά ακούγονται απόψεις της μορφής «θεραπεία με το λόγο», ή «θεραπεία για άτομα που δεν δύναται να μιλήσουν». Ποιους πραγματικά αφορά όμως αυτή η επιστήμη που ακούγεται όλο και εντονότερα στις μέρες μας;
Η επιστήμη της λογοθεραπείας ασχολείται με την πρόληψη, τη διάγνωση και την αντιμετώπιση προβλημάτων επικοινωνίας (λόγου ή ομιλίας) καθώς και κατάποσης που μπορεί να εμφανίζουν παιδιά ή ενήλικες. Συγκεκριμένα οι διαταραχές οι οποίες συμπεριλαμβάνονται στα πλαίσια της επιστήμης είναι:
Προβλήματα ομιλίας:
• Διαταραχές άρθρωσης και φωνολογίας (δυσκολία στην παραγωγή ή ακουστική διάκριση ενός ή περισσότερων φωνημάτων) • Λεκτική απραξία (δυσκολία στον προγραμματισμό εκούσιων κινήσεων) • Διαταραχές φώνησης (π.χ. οζίδια ή πολύποδες στις φωνητικές χορδές) • Διαταραχές αντήχησης (π.χ. ομιλία με υπερρινικότητα ή υπορινικότητα) • Τραυλισμός (διαταραχή στην ροή της ομιλίας)
Προβλήματα λόγου:
• Ειδική Γλωσσική Διαταραχή – SLI • Το μειωμένο εύρος λεξιλογίου ( πρόβλημα σημασιολογίας ) • Διαταραχές πραγματολογίας ( κοινωνικής χρήσης του λόγου )
Προβλήματα κατάποσης:
• Δυσκολία μάσησης • Υπολείμματα τροφής στη στοματική κοιλότητα • Αποφυγή συγκεκριμένων είδους τροφών ( π.χ. τροφές με σκληρή υφή )
Η έναρξη προγράμματος λογοθεραπείας συνίσταται και σε κάποιες ιδιαίτερες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα:
• Σε παιδιά που παρουσιάζουν νευρολογικές παθήσεις , σύνδρομα, προβλήματα ακοής, σχιστίες. • Σε ενήλικες που εμφανίζουν προβλήματα άρθρωσης, φωνής, βαρηκοΐα, τραυλισμό είτε μετά από εγχειρίσεις ή εγκεφαλικά επεισόδια.
Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις η λογοθεραπεία στοχεύει όχι μόνο στην αποκατάσταση του λόγου και της ομιλίας αλλά και στην καλύτερη επικοινωνία του ατόμου με το περιβάλλον προκειμένου να αποφευχθεί η κοινωνική του περιθωριοποίηση. Ωστόσο, είναι πολύ πιθανό τα παιδιά αλλά και οι ενήλικες, που δυσκολεύονται στην επικοινωνία τους με το άμεσο ή έμμεσο περιβάλλον τους, να αισθανθούν μειονεκτικά και ενδεχομένως να απομονωθούν από τους άλλους επειδή δυσκολεύονται να εκφράσουν ή και να μοιραστούν τις σκέψεις, τις ιδέες και τα συναισθήματά τους. Σίγουρα λοιπόν η πρόληψη και η έγκαιρη παρέμβαση είναι προτιμότερες από την εδραίωση ενός προβλήματος και την εμφάνιση δευτερογενών ψυχολογικών συμπτωμάτων. Για το λόγο αυτό είναι αναγκαία η άμεση καθοδήγηση ατόμων στα οποία εντοπίζονται δυσκολίες επικοινωνίας ή κατάποσης. Στην περίπτωση που δεν ζητούν βοήθεια, αφήνοντας το χρόνο να κυλήσει άσκοπα, επειδή ενδεχομένως δεν έχουν κάποιο μέτρο σύγκρισης ή αδυνατούν να αντιμετωπίσουν με θάρρος την τυχόν δυσκολία τους, βασανίζονται από τις ανησυχίες τους αντί να απαλλαγούν από αυτές.
Τους τρόπους αντιμετώπισης αυτών των δυσκολιών θα τους διδαχθεί κάποιος σπουδάζοντας “Εργοθεραπεία” στο ΙΕΚ ΔΗΜΗΤΡΑ!
*Το άρθρο είναι της εκπαιδεύτριας κας. Καράτζιου Νάντιας, Λογοθεραπεύτριας